HOF VAN GROENENDAAL

400 jaar geleden kwam de jezuïetenorde in het bezit van een hoeve gelegen aan de Walsche straete (de huidige Grezstraat) te Vaalbeek.
De jezuïetenorde werd in 1534 in Parijs gesticht door de H. Ignatius van Loyola, maar reeds in 1542 werde de jezuïeten uit Frankrijk verdreven en een aantal van hen vestigden zich in Leuven om daar hun studies verer te zetten. In Leuven stichtten ze een college en via schenkingen en aankoop verwierven ze in korte tijd heel wat onroerende goederen, onder meer een aantal boerderijen en landerijen. Eén daarvan was “de hoeve van Valbeeck groot 44 boenders waaronder sijn vijff boenderen in blanden ende eenighe cleen parijkens onder houtheveren “ (1).

In 1773 werd de jezuïetenorde opgeheven, maar in één exemplaar van het bevolkingsregister 1866 van Vaalbeek werd de boerderij, die inmiddels al een paar keer van eigenaar was veranderd, nog steeds ‘Jezuïetenpachthof’ genoemd (2). En ook in het woordenboek van de Belgische gemeente uit 1872 vinden we nog het “Jesuitenhof” als een ‘dépendance’ van de gemeente Vaelbeek (3). Eind 19e of begin 20e eeuw werd de naam echter gewijzigd in Hof van Groenendaal.

Op de Ferrariskaart die tijdens de periode 1771-1778 werd opgesteld, is de hoeve opgenomen als een eerder ongeordend geheel van gebouwen. Enkele van die bouwels hadden blijkbaar te lijden gehad van de tand des tijds. Dit bleek uit de openbare verkoop van de inboedel en beesten die op 23 december 1783 plaatsvond op het pachthof (30). Nagenoeg alle loten van de inboedel en ook de dieren werden door notaris Van Langendonck toegewezen aan Jacobus Ackermans.

In 1792 werd de verbouwing aangevat; een steen met dat jaartal werd boven de sleutel van de rondbooginrijpoort ingemetst.

En nu, zovele jaren later werd de hoeve in haar huidige vorm gerestaureerd tot een moderne, charmante woning. Met respect voor het oorspronkelijke karakter van de hoeve, bewaarden we de bestaande gevels met hun typische bakstenen detailleringen en behielden we de inplanting van de volumes. De hoeve beschikt over vier volumes: de L-vormige hoeve, de oude varkensstal, het koetshuis en de oude waterput. De L-vormige hoeve, het koetshuis en de oude waterput werden waar nodig hersteld en de oude varkensstal, die in een te slechte staat verkeerde, werd afgebroken en vervangen door een meer performant gebouw. De nieuwe, architecturale toevoegingen werden uitgevoerd in hout, met een kenmerkende ritmering, die in de gevel van de hoeve en de voormalige varkenstal te herkennen is.